Aan de oever van de uitgestrekte Bloemhof Dam, op de grens van de provincies Free State en North West in Zuid Afrika, ligt het Sandveld Nature Reserve. Een plek waar de wind vrij spel heeft over zandige vlaktes, waar giraffen in de verte voorbijstappen en waar de stilte alleen wordt doorbroken door het roepen van watervogels. Dit reservaat is groot — zo’n 37.000 hectare — maar nog opvallend onbekend. Wie hier komt, ontdekt een stukje Zuid-Afrika dat nog niet door massatoerisme is aangeraakt.
Een verborgen reservaat tussen water en zand
De rit naar Sandveld voert langs eindeloze vlaktes, slingerende gravelwegen en een landschap dat langzaam verandert in savanne. Vanaf Bloemfontein is het zo’n drie uur rijden, vanuit Johannesburg iets langer. De laatste kilometers gaan over rustige landwegen die al iets van de sfeer prijsgeven: breed, leeg en tijdloos. Aan de horizon schittert het water van de Bloemhof Dam — een van de grootste binnenlandse waterreservoirs van Zuid-Afrika — en daarachter ontvouwt zich het natuurgebied.
Het woord Sandveld verwijst naar de zanderige ondergrond die zo kenmerkend is voor deze streek. Hier groeien acacia’s, camelthorn-bomen en dorre grassen die in de avondzon een gouden gloed krijgen. De variatie in het landschap is opvallend: droge savanne, open vlaktes en vochtige oevers wisselen elkaar af. Juist die afwisseling maakt het reservaat zo rijk aan leven.
Leven tussen gras en water
Wie vroeg opstaat, ziet de natuur langzaam ontwaken. Vogels vormen de ziel van Sandveld. Meer dan 290 soorten zijn hier geregistreerd, van kleine waxbills en kleurrijke wevers tot majestueuze reigers en visarenden. Aan de waterkant van de dam zijn vaak witwangfluiteenden, lepelaars en goliathreigers te zien, terwijl in de open vlaktes zwermen leeuweriken en kleine valken jagen. Voor vogelliefhebbers is dit een van de mooiste, maar minst bezochte gebieden van de Free State.
Ook het grotere wild laat zich niet onbetuigd. Tijdens een rit door het reservaat kun je elanden, gemsbokken en blauwe wildebeesten tegenkomen, of met een beetje geluk een groepje giraffen dat loom oversteekt. Buffels en zelfs witte neushoorns behoren tot de bewoners van het park. Omdat het gebied niet overspoeld wordt door bezoekers, is het wild hier vaak ontspannen en laat het natuurlijk gedrag zien.
Rust, eenvoud en pure natuurbeleving
Sandveld is geen luxe safaribestemming — en dat is precies de charme. De accommodaties bestaan uit eenvoudige chalets en kampeerplekken met basisvoorzieningen. Je kookt zelf, kijkt ’s avonds uit over de dam en hoort in de verte het geplons van vissen of het roepen van nachtelijke vogels. De hemel is hier donker en vol sterren, een herinnering aan hoe zuiver stilte kan klinken.
Overdag kun je rustig door het park rijden, vogels observeren of je hengel uitgooien bij de Bloemhof Dam, een geliefde plek onder sportvissers. Het water zit vol yellowfish, karper en meerval. Wie liever gewoon de stilte opzoekt, kan uren dwalen over zandwegen zonder iemand tegen te komen.
De beste tijd om te gaan
In de zomermaanden, wanneer de regen het gras frisgroen kleurt, is de natuur op haar levendigst en zijn de vogels talrijk. In de koelere maanden is het landschap droger, maar de lucht helder en de rust nog intenser. Eigenlijk heeft elke periode zijn charme: het hangt er maar net vanaf of je de voorkeur geeft aan levendige natuur of eindeloze rust.
Een oase van eenvoud
Sandveld Nature Reserve is de ideale bestemming voor reizigers die het authentieke Zuid-Afrika willen ervaren. Geen drukke lodges of georganiseerde tours, maar een plek waar de tijd vertraagt en waar je het ritme van de natuur weer voelt. De combinatie van water, zand, savanne en stilte maakt het tot een van die zeldzame reservaten die onder de radar blijven — en dat mag wat ons betreft best zo blijven.
Praktische informatie
Ligging:
Het Sandveld Nature Reserve ligt aan de oostelijke oever van de Bloemhof Dam, in de noordwestelijke hoek van de Free State, op de grens met de North West Province.
Bereikbaarheid:
Vanaf Bloemfontein is het ongeveer drie uur rijden (circa 200 kilometer), vanaf Johannesburg reken je op zo’n drieënhalf uur. De laatste stukken weg zijn deels onverhard, dus een stevige auto is handig.
Toegang:
Het reservaat wordt beheerd door de Free State Parks Board. Bij de ingang wordt een kleine toegangsheffing gevraagd.
Overnachten:
Er zijn eenvoudige self-catering chalets en een camping met basisvoorzieningen. Reserveren kan via de provinciale natuurorganisatie of lokale aanbieders. Luxe is er niet — stilte en sterren wel.
Activiteiten:
Wild spotten, vogels kijken, vissen bij de Bloemhof Dam, kamperen en ontspannen rijden door de savanne.
Beste reistijd:
November tot maart voor weelderig groen en veel vogelactiviteit. April tot september voor koeler weer en maximale rust.
