Guinee-Bissau is opnieuw in een politieke crisis beland. Kort na de presidentsverkiezingen greep het leger de macht, wat tot grote onrust leidde. Oppositieleiders twijfelen openlijk aan de legitimiteit van de coup en wijzen naar de rol van de afgezette president Umaro Sissoco Embaló.
Volgens analisten stond de militaire top al klaar om in te grijpen. De coup kwam slechts drie dagen na de verkiezingen en is alweer de vierde sinds de onafhankelijkheid van Portugal in 1974.
Geruchten over buitenlandse inmenging doen de ronde, maar experts zien daarvoor weinig bewijs. Zij benadrukken vooral de zwakke staatsstructuren van Guinee-Bissau en de lange geschiedenis van politieke instabiliteit.
Beverly Ochieng, analist bij Control Risks, ziet duidelijke motieven:
“Veel oppositieleden en maatschappelijke groepen denken dat de coup is voorbereid omdat Embaló zijn grip op de macht verloor. Dinis N’Tchama, een van Embaló’s belangrijkste militaire adviseurs, speelde hierbij waarschijnlijk een centrale rol. Opvallend is dat Embaló zijn afzetting zelf nog naar buiten kon brengen.”
Waar Embaló nu verblijft, is onduidelijk. Zowel hij als zijn belangrijkste tegenstanders riepen zichzelf direct na de verkiezingen tot winnaar uit. Dat vergroot de verwarring en onzekerheid onder de bevolking.
Na de machtsgreep stelde het leger generaal Horta Inta-A aan als leider van de junta. Op de staatszender kondigde hij een overgangsperiode van één jaar aan. De oppositie beweert dat Embaló de coup liet uitvoeren om niet te hoeven toegeven dat hij de verkiezingen verloor. Onafhankelijke bronnen kunnen deze claim niet bevestigen.
Ondanks speculaties over inmenging van Rusland of Frankrijk, zien Ochieng en andere deskundigen hiervoor weinig concrete aanwijzingen.
“Embaló onderhoudt al jaren een aantal ondoorzichtige diplomatieke relaties, mede door zijn rol binnen ECOWAS,” zegt Ochieng.
Guinee-Bissau blijft één van de armste landen ter wereld. De nieuwe staatsgreep laat opnieuw zien hoe broos de democratische instituties zijn en hoe diep de politieke onrust in het land geworteld zit.
