Wie Senegal vooral kent van de kust en de mangroves van de Sine-Saloum-delta, zal verrast zijn door het binnenland. Daar, in de overgangszone tussen de Sahel en de savanne, ligt het Réserve Sylvo-Pastorale du Sine-Saloum. Een uitgestrekt natuur- en landbouwgebied dat minder bekend is bij reizigers, maar van groot belang voor het land. Geen rivieren of mangroves hier, maar droge bossen, graslanden en dorpjes waar mens en natuur een kwetsbaar evenwicht delen.
Een landschap van gras en acacia’s
De Réserve Sylvo-Pastorale ligt in het centrale deel van Senegal, grofweg tussen Kaolack en Koungheul. Het landschap is open en weids, met doornige struiken, acacia’s en het roodbruine stof van de savanne. In het regenseizoen (van juni tot oktober) komt het gebied tot leven: graslanden kleuren groen, tijdelijke poelen trekken vogels aan en kuddes vee zoeken beschutting in de schaduw van de bomen.
Het reservaat is in de jaren 70 ingesteld als een bos- en weidegebied (sylvo-pastoraal) om de natuurlijke begroeiing te beschermen en tegelijk ruimte te bieden aan nomadische herders. Het doel was om overbegrazing en ontbossing tegen te gaan, maar ook om het traditionele gebruik van het land te behouden. Nog altijd leven Fulani-families (Peul) en andere herdersgroepen in het gebied, met hun vee en mobiele hutten van stro en hout.
Leven met het ritme van het seizoen
Het Réserve Sylvo-Pastorale du Sine-Saloum is niet spectaculair in de toeristische zin van het woord, maar wie oog heeft voor detail ziet hier het echte Senegalese plattelandsleven. De dorpen bestaan uit ronde hutten met rieten daken, kinderen spelen met houten karren, en ’s avonds stijgt de geur van houtvuur op. De bewoners leven van vee, landbouw en het verzamelen van bosproducten zoals honing en wilde vruchten.
Tijdens het droge seizoen trekken herders met hun kuddes van waterput naar waterput, terwijl vrouwen veldgewassen drogen of pindanoten sorteren. Het leven is eenvoudig, maar sterk verweven met de natuur. De mensen zijn trots op hun land en verwelkomen reizigers met een open blik en een kopje zoete thee.
Bescherming en uitdagingen
Hoewel het reservaat officieel een beschermd gebied is, staat het onder druk. De bevolking groeit, en hout blijft een belangrijke energiebron. Hierdoor verdwijnen op sommige plaatsen bomen en struiken, wat erosie en verarming van de bodem veroorzaakt. De Senegalese overheid werkt samen met lokale gemeenschappen aan herbebossing en duurzamer landgebruik.
Bezoekers die het gebied aandoen, kunnen dit ondersteunen door gebruik te maken van lokale gidsen of eco-initiatieven in nabijgelegen dorpen. Sommige projecten planten bomen of bieden workshops aan over duurzame veeteelt en voedselverwerking.
Voor wie van het ruwe binnenland houdt
Een bezoek aan het Réserve Sylvo-Pastorale du Sine-Saloum is geen standaard excursie. Er zijn geen lodges of toeristische voorzieningen, en je zult hier zelden een andere reiziger tegenkomen. Toch heeft juist dat zijn charme. De weg ernaartoe – vanuit Kaolack of Tambacounda – voert door kleine dorpen, markten en landschappen die langzaam veranderen met het seizoen.
Voor avontuurlijke reizigers, vogelkenners of wie geïnteresseerd is in landbouw en lokale gemeenschappen, is dit gebied fascinerend. Het toont een ander gezicht van Senegal: rauw, droog, maar vol leven.
Een vergeten stukje Senegal
Het Réserve Sylvo-Pastorale du Sine-Saloum laat zien hoe gevarieerd Senegal is. Waar de kust bruist van toerisme, vind je hier stilte en eenvoud. Geen resorts of stranden, maar een landschap waar de natuur nog de baas is – en waar de mens zich heeft leren aanpassen aan haar ritme.
Het is een plek die herinnert aan de kracht van de savanne, de veerkracht van haar bewoners en de schoonheid van het alledaagse leven in het hart van West-Afrika.
