Natuur en wildlife
Het Parc National du Bafing werd officieel opgericht op 1 juli 2000 en beslaat circa 5.000 km². Het landschap bestaat uit uitgestrekte houtlanden, savannes en waterlopen met de Bafing rivier als belangrijke ader. Uniek is de aanwezigheid van één van de laatste populaties van de westelijke chimpansee in Mali. Vogelliefhebbers en natuurliefhebbers vinden er eveneens een divers aanbod aan soorten en biotopen.
In vroeger tijden sprak men over leeuwen, buffels, krokodillen en grote antilopen in deze regio. Maar zoals zo vaak in afgelegen beschermde gebieden: het is de uitdaging om die daadwerkelijk te zien. Soms blijft het bij sporen en een pootafdruk of een vluchtig silhouet tussen het groen.
Bereikbaarheid en ervaring
Een verblijf in Parc du Bafing vereist planning en doorzettingsvermogen. Het gebied ligt in de regio Kayes en strekt zich uit over de cirkels Bafoulabé, Kéniéba en Kita. De wegen zijn er weinig ontwikkeld, voorzieningen zijn minimaal en gidsen en logistiek moeten vaak speciaal geregeld worden. Voor wie wil wandelen door galeriebossen, langs de rivier en door stille dorpen, biedt het een avontuurlijke ervaring van stilte, ruimtelijkheid en natuur.
Toch: het is geen “gemakkelijk” natuurpark in een toeristisch kader met campsites, informatiecentrum of wandelpaden. Je bent hier bijna op jezelf aangewezen en dat maakt een bezoek ook authentiek.
Veiligheidssituatie: een noodzakelijke waarschuwing
Helaas is het niet verantwoord om dit park op dit moment te bezoeken. De algemene reisadviezen voor Mali waarschuwen nadrukkelijk. Zo geeft de Nederlandse overheid aan dat er een zeer hoge dreiging van terrorisme en ontvoering bestaat in het hele land, inclusief zuidelijk Mali. Een artikel van Mongabay beschrijft hoe militante groeperingen delen van de beschermde gebieden in zuidwest-Mali hebben overgenomen, wat rangers dwong tot terugtrekking en de fauna kwetsbaar maakt.
Met andere woorden: de infrastructuur, veiligheid en stabiliteit zijn onvoldoende om toerisme op een veilige manier te ondersteunen. Voor reizigers geldt het devies: “Niet reizen” of enkel zeer sterk beperkt en met gespecialiseerde veiligheidsondersteuning.
Waarom tóch aandacht voor het park?
Ik kies ervoor dit park hier te belichten omdat het – in onbezochte tijden – een stukje van West-Afrika toont dat zeldzaam is: een relatief intact ecosysteem, grote en middelgrote wilde fauna, een rivierlandschap dat bijna stil lijkt te staan. Voor natuurliefhebbers is het vanuit een afstand waard om te kennen — niet nu voor een bezoek, maar later als de regio veilig is heropent. Het herinnert ons eraan dat reizen niet enkel om gemak en comfort gaat, maar ook om plekken waarvan je denkt: “Daar moet ik ooit heen, als…”
Tot besluit
Het Parc National du Bafing vertegenwoordigt een stukje pure wildernis in Mali: chimpanseepopulaties, rivierlandschappen, galeriebossen en savannes. Tegelijkertijd maken de instabiele veiligheidsomstandigheden het op dit moment onverantwoord om dit gebied te bezoeken. Voorlopig blijft het park dus vooral een idee, een droom voor mogelijke toekomstige reizen. Reizigers die veiligheid vooropgesteld hebben, wachten beter tot de situatie verbetert. Wanneer dat moment komt, wacht daar – ver weg van de massa – een reis die de moeite waard kan zijn.
Veilige alternatieven in Mali en de regio
Dus nu reizen naar het Parc National du Bafing momenteel niet verantwoord is, zijn er veiligere natuurgebieden en culturele bestemmingen in de regio waar je een vergelijkbare sfeer kunt ervaren.
1. Parc National de la Boucle du Baoulé (Mali)
Boucle du Baoulé ligt iets noordelijker en is historisch gezien bekend om zijn archeologische sites, rotstekeningen en divers landschap. Ook hier is voorzichtigheid geboden, maar sommige delen rond Kita en Bamako waren tot voor kort beter bereikbaar.
2. Niokolo-Koba National Park (Senegal)
Over de grens in oost-Senegal vind je dit UNESCO-werelderfgoedpark, waar dezelfde ecosystemen samenkomen als in het Bafing-gebied. In Niokolo Koba leven leeuwen, antilopen, nijlpaarden en talloze vogelsoorten. De infrastructuur is beter, en de regio is op dit moment veiliger voor toeristen.
3. Comoé National Park (Ivoorkust)
Een van de grootste beschermde gebieden van West-Afrika, bekend om zijn savannes, rivieren en chimpansees. Comoé is beter toegankelijk en combineert avontuur met veiligheid en een groeiend ecotoerisme-netwerk.
4. Gola Rainforest National Park (Sierra Leone)
Wie de West-Afrikaanse biodiversiteit wil ervaren zonder veiligheidszorgen, vindt in Sierra Leone een prachtige optie. Gola is rijk aan apen, tropische vogels en zeldzame planten, en de overheid zet actief in op duurzaam toerisme.
