De Kalahari woestijn is een enorm gebied dat zich uitstrekt van Namibië tot Zuid-Afrika en Zimbabwe. Het hart van de Kalahari vindt je in Botswana. De Tswana noemen het de Kgalagadi wat ‘grote dorst’ betekend. Bij woestijn denk je waarschijnlijk aan enorme zandvlaktes en rode zandduinen, maar de Kalahari is een heel andere woestijn dan bijvoorbeeld de Sahara. 

In de Kalahari valt er elk jaar een kleine hoeveelheid neerslag, waardoor het er verrassend groen uit kan zien. Veel dieren leven dan ook in deze enorme halfwoestijn die meer dan 900.000 vierkante kilometer groot is.

De begroeiing varieert enorm met in het noorden hoge savanne bossen met Afrikaanse ebbenbomen en baobabs. In het zuiden vind je  struikgewas en steppen. In het westen van Namibië maakt de Kalahari plaats voor de zanderige Namibwoestijn. Hoe droger het land wordt, des te lager blijven de bomen. Grassen bedekken de bodem dan niet meer regelmatig, maar groeien in pollen. Verspreid over de oppervlakte liggen zoutpannen. Toch kent veruit het grootste deel van de Kalahari woestijn begroeiing. 

Na de regenval tussen november en maart transformeert het woestijngebied. Water van het hoogland in Angola stort het dal in en de Okavango rivier in het noorden zwelt op en het water vormt uiteindelijk een drassige delta. Deze veranderingen zorgen voor geweldige migraties van grote groepen olifanten, buffels, gnoes en zebra’s. De dieren leggen enorme afstanden af op zoek naar eten en water. Om de overstromingen uit de weg te gaan trekken ze in het regenseizoen naar het zuiden. In het droge seizoen komen ze dan weer terug naar het noorden op zoek naar het laatste beetje drinkwater. 

De San

De traditionele bewoners van de Kalahari woestijn zijn de San, ook wel bekend als de Bosjesmannen. Ze worden vaak als de oudste mensen ter wereld beschouwd.

Tegenwoordig wonen ze in kleine dorpjes aan de randen van de verschillende reservaten. Erg zijn nog mar weinig San die op de traditionele manier leven.  Door het deels ontzeggen van hun oorspronkelijk recht om te jagen, het toerisme en de mijnindustrie die in het gebied zoekt naar diamanten, verliezen ze steeds meer land en wordt het steeds moeilijker om te leven op de manier die zij gewend waren. Veel van hun cultuur is hierdoor helaas al verloren gegaan. Op diverse plaatsen kun je kennis maken met de San. De manager van je accommodatie kan je vaak in contact brengen als ze dit zelf niet aanbieden als excursie. 

Central Kalahari Game Reserve

Wanneer je echt kennis wil maken met de pracht van de Kalahari woestijn dan trek je met een goede 4WD door het Central Kalahari Game Reserve. Als stilte, leegte en het gebrul van leeuwen in de nacht jouw ding zijn dan kan dit maar zo het hoogtepunt worden van je reis naar Botswana. Het natuurreservaat dat pakweg zo groot is als Denemarken is één van Afrika’s grootste beschermde gebieden. 

De grootste kans op het spotten van wild heb je in het noordelijke deel van het park. De bekendste plek hier is de Deception Valley. Hier heeft het echtpaar Owen jarenlang onderzoek gedaan naar de bruine hyena’s waarover het beroemde boek ‘Cry of the Kalahari’ is verschenen.

Lang geleden heeft er door dit deel van de Kalahari een rivier geslingerd en de valleien zijn de gebieden waar het wild zich vaak ophoudt. Bij Deception Valley is dan ook eigenlijk altijd wel wild te zien.

Er zijn drie toegangen naar het Central Kalahari Game Reserve. Vanuit het zuiden bereik je het reservaat via het aansluitende Khutse Game Reserve. Vanuit Molepolole, de ‘poort naar de Kalahari’, rij je over de soms slechte weg naar de ingang van het reservaat. Bij de ingang van Khutse regel je de toegang tot Central Kalahari Game Reserve. De twee reservaten lopen in elkaar over en de grens is alleen aangegeven met een bord langs de weg. Vanuit het westen is de toegang via Xade en vanuit het zuiden rij je het reservaat in bij Matswere. 

Let op dat je de kampeerplekken van te voren moet boeken, zonder reservatie laten ze je het natuur reservaat niet binnen. Je kunt dit vooraf doen via het Department of Wildlife and National Parks (mail). Of bij het kantoor bij de ingang van het park. 

De campings zijn erg basic en hebben naast een wc en bucketshower meestal geen andere voorzieningen. Zorg dus voor voldoende eten en drinken. Bij de Tau en Deception Pan vind je ook nog een paar lodges mocht je niet van kamperen houden, ook deze moet je van tevoren boeken en zijn niet toegankelijk voor bezoekers die op de campings overnachten.

Kgalagadi Transfrontier Park

Het Kgalagadi Transfrontier Park is een grensoverschrijdend park in Botswana en Zuid-Afrika. Het is één van de beste plekken in Afrika om grote katachtigen te zien. In het park lopen grote populaties leeuwen, cheeta’s en luipaarden. De Kalahari leeuw die hier voorkomt valt vooral op door zijn wilde zwarte manen. 

Het deel in Botswana bestaat vooral uit zandvlaktes met gras en acaciabomen. Dit is ook de enigste plek in de Kalahari woestijn waar je de rode zandduinen vindt waar mensen al snel aan denken als ze het word woestijn horen. Temperaturen kunnen in de zomer oplopen tot meer dan vijfenveertig graden terwijl het ’s nachts zomaar tien graden kan vriezen. 

Via Tshabong rij je naar Mabuasehube Gate die toegang geeft tot het nationale park. Hier vind je ook een camping.